بیتکوین
بیتکوین
Bitcoin logo.svg
لوگوی بیتکوین
پول
یکای جزء
۱۰−۳ میلی بیتکوین
۱۰−۶ میکرو بیتکوین، بیت
۱۰−۸ ساتوشی
نماد BTC
میلی بیتکوین mBTC
میکرو بیتکوین، بیت μBTC
سکهها Unspent outputs of transactions denominated in any multiple of satoshis
آمارها
تاریخِ معرفی ۳ ژانویه ۲۰۰۹؛ ۹ سال پیش
استفادهکننده(ها) سرتاسر جهان
صادرکننده
حاکمیت ندارد[ی ۱]
ارزشگذاری
رشد عرضه 25 bitcoins per block (approximately every ten minutes) until mid 2016, and then afterwards 12.5 bitcoins per block for 4 years until next halving. This halving continues until 2110–40, when 21 million bitcoins will have been issued.
بیتکوین (به انگلیسی: Bitcoin) یک ارز رمز و نظام پرداخت جهانی[۱] با کارکردهای مشابه پول [۴] از نظر فنی بیتکوین نخستین پول دیجیتال غیرمتمرکز است. چرا که بدون بانک مرکزی یا مسئول مرکزی کار میکند.[۱] این شبکه همتابههمتا است و تراکنشها، مستقیماً و بدون واسطه بین کاربران انجام میشود.[۱]
گرهها با استفاده از فناوری رمزنگاری (Cryptography[۵])، این تراکنشها را بازبینی کرده و در یک دفتر کل توزیعشده همگانی که به آن زنجیره بلوکی گفته میشود ضبط میکنند. بیتکوین را شخص یا گروهی از اشخاص ناشناس تحت نام ساتوشی ناکاموتو اختراع[۶] و در سال ۲۰۰۹ به عنوان یک نرمافزار متنباز عرضه کردند.[۷]
در چندسال گذشته ارزش بیتکوین در بازارهای جهانی از چند صدم دلار آمریکا به چندهزار دلار افزایش یافتهاست.[۸][۹] شمار شرکتهای خدماتی و تاجرانی که بیتکوین میپذیرند نیز در حال افزایش است.[۱۰]
هیچکس مالک شبکه بیتکوین نیست و مانند ایمیل، این کاربران بیتکوین هستند که آن را کنترل میکنند. کاربردهای بیتکوین در هیچکدام از دیگر سیستمهای پرداخت دیگر یافتنی نیست.[۱۱]
شبکه
هر کاربر متصل به شبکه بیتکوین، یک گره (node) بهشمار میرود. در شبکه بیتکوین هر گره با چند گره دیگر در ارتباط است. برای انتقال وجه، گره فرستنده بیتکوین یک درخواست انتقال وجه تولید میکند و با کلید شخصی خود آن را امضاء میکند. سپس این درخواست را برای تمام گرههایی که به آنها متصل است میفرستد. این گرهها نیز درصورت دریافت این درخواست آن را برای تمام گرههای مرتبط خود میفرستند و به این روش، درخواست در تمام شبکه پخش میشود.
اقتصاد
کاربرد همگانی
بر اساس پژوهشهای دانشگاه کمبریج، در سال ۲۰۱۷ بین ۲٫۹ میلیون و ۵٫۸ میلیون کاربر منحصر به فرد که بسیاری از آنها از بیتکوین استفاده میکنند یک کیف پول رمز نگاری شده دارند. تعداد کاربران بیتکوین بهطور قابل توجهی از سال ۲۰۱۳، از سه هزار نفر به بیش از یک میلیون رشد کردهاست
ارائهدهندگان خدمات پرداخت
بازرگانان پذیرنده بیتکوین، از خدمات پرداخت ارائه دهندگان بیتکوین مانند BitPay یا Coinbase استفاده میکنند. هنگامی که یک مشتری در بیتکوین پرداخت میکند، ارائهدهنده سرویس، بیتکوین را از طرف فروشنده میپذیرد، بهطور مستقیم آن را تبدیل، و مقدار به دست آمده را با کارمزدی کمتر از یک درصد به حساب بانکی فروشنده میفرستد.
به عنوان سرمایهگذاری
بسیاری از مردم جهان، برای حفظ ارزش دارایی خود، بیتکوین میخرند یا از آن برای سرمایهگذاری استفاده میکنند. در ماه ژوئیه سال ۲۰۱۴ نخستین صندوق بیتکوین در نیوجرسی تنظیم و توسط کمیسیون خدمات مالی نیوجرسی تأیید شد. در سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴، بانک مرکزی اروپا و سازمان تنظیم مقررات صنعت مالی هشدار دادند که سرمایهگذاری در بیتکوین ریسک است. فوربس بیتکوین را بهترین سرمایهگذاری سال ۲۰۱۳ نامگذاری کرد. در سال ۲۰۱۴، بلومبرگ بیتکوین را یکی از بدترین سرمایهگذاریهای سال نامید با این حال در سال ۲۰۱۵، بیتکوین در صدر جدول ارز بلومبرگ قرار گرفت. به گزارش بلومبرگ، در سال ۲۰۱۳ حدود ۲۵۰ کیف پول بیتکوین با بیش از یک میلیون دلار بیتکوین وجود داشت. تعداد میلیونرهای بیتکوین نامشخص است زیرا هر فرد میتواند بیش از یک کیف پول داشته باشد
بیتکوین نوعی ارز یا پول دیجیتال است که به صورت الکتریکی و مجازی ساخته و نگهداری میشود.
کسی بیتکوین را کنترل نمیکند. بیت کوین مثل دلار و یورو یا ارزهای رایج دیگر روی کاغذ چاپ نمیشود بلکه به وسیله مردم تولید میشود. تولید بیتکوین از راه حل کردن یک سری مسائل ریاضی و با نرمافزار و سختافزارهای خاص به وسیله کامپیوترانجام میشود. این عمل که ماینینگ گفته میشود در بین مردم جهان و در کشورهای مختلف در حال افزایش و محبوبتر شدن است.
فرق بیتکوین و ارز های معمولی در چیست؟
از بیتکوین میتوان برای خرید به صورت الکترونیکی استفاده کرد. از این نظر شبیه به دلار، یورو، ین یا هر ارز رایجی در کشورهای مختلف است که قابلیت خرید دیجیتالی یا الکترونیکی را فراهم کردهاند.
در واقع مهمترین خاصیت بیتکوین که باعث متمایز شدن آن از ارزهای معمولی میشود غیرمتمرکز بودن آن است. هیچ موسسه مستقلی شبکه بیتکوین را کنترل نمیکند و این مساله باعث نگرانی بانکهای بزرگ میشود چون دیگر نمیتوانند به واسطهی کنترل ارزی، بر جامعه تسلط داشته باشند.
چه کسی بیتکوین را ساخت؟
یک توسعهدهنده نرمافزاری به اسم ساتوشی ناکاموتو طرح بیتکوین را پیشنهاد داد که یک سیستم پرداخت الکترونیکی بر اساس گواهها و اثباتهای ریاضی است. این ایده بر این اساس نهاده شده است که مستقل از هر مرجعیت و نفوذ سازمان یا ارگان و یا دولت خاصی به کار خود ادامه دهد، به صورت الکترونیکی قابل انتقال باشد، به صورت تقریبا آنی انتقال یابد و هزینه انتقال بسیار کمی داشته باشد.
چه کسی بیتکوین چاپ میکند؟
هیچ کس. بیتکوین ارزی نیست که در زیر سایه بانک مرکزی کشورها اداره شود چون خلاف ارزشهایش و بر خلاف منفعت جمعی است. بانکهای مرکزی میتوانند خیلی ساده برای پوشاندن بدهیهای ملی اقدام به چاپ پول کنند که باعث کم ارزش شدن پول و از بین رفتن سرمایه ملت میشود. به همین دلیل بیتکوین قوانین خودش را دارد و در عوض به صورت دیجیتالی به وسیله جمعی از مردم که هر کسی میتواند به آنها ملحق شود ساخته میشود. بیتکوین به وسیله قدرت پردازشی سیستمها در شبکههای خاصی استخراج میشود و در همین شبکه نقل و انتقالات این ارز نیز صورت می گیرد و این مساله باعث میشود که عملا بیتکوین همهی نیازهای شبکه خود را به صورت خودکفا و به وسیله شبکه خودش و به کمک مردم انجام دهد.
پس نمیتوان از طریق محاسبات بینهایت بیتکوین استخراج کرد؟
بله درست است، در پروتکل بیتکوین(یعنی قوانینی که باعث عملکرد بیتکوین میشود) گفته شده است که ماینرها(کسانی که در شبکه بیتکوین عمل استخراج را انجام میدهند) فقط میتوانند تا ۲۱ میلیون بیتکوین استخراج کنند. لازم به ذکر است که سکهها یا کوینهای بیتکوین قابلیت تقسیم شدن به قسمتهای کوچکتری تا ۰٫۰۰۰۰۰۰۰۱ بیتکوین را دارند تا بتوان انتقال ها و خریدهای کوچک را انجام داد. به هر کدام از این قسمتها یک ساتوشی گفته میشود.
بیتکوین بر چه اساسی بنا شده است؟
پایه ارزهای مرسوم کنونی بر اساس طلا یا نقره است. به صورت تئوری اگر شما یک دلار به بانک تحویل بدهید مقداری طلا تحویل خواهید گرفت(توجه داشته باشید که این حرکت در عمل قابل اجرا نیست) در حالی که پایه بیتکوین طلا نیست بلکه ریاضیات است.
در سر تا سر دنیا مردم از نرمافزارهای خاصی جهت استخراج بیتکوین استفاده میکنند که از یک سری فرمولها و قوانین ریاضی پیروی میکند. این فرمولها به صورت آزاد در اختیار همگان قرار دارد و همه میتوانند آنها را چک کنند تا مطمئن شوند خطایی در آنها وجود ندارد. در ضمن نرمافزار این شبکه متن باز یا Open Source است و کاربر میتواند نرمافزار بیتکوین را بررسی کند تا از نحوه کار آن مطمئن شود.
خصوصیات بیتکوین چیست؟
بیتکوین دارای چندین خصوصیت مهم است که باعث متمایز شدن آن از ارزهایی که پشتیبان دولتی دارند میشود از جمله:
۱ غیرمتمرکز است
شبکه بیتکوین به وسیله مرجعیت خاصی کنترل نمیشود. هر کسی که دستگاهی در شبکه بیتکوین داشته باشد که ماین میکند و تراکنش های شبکه را پردازش میکند، قسمتی از شبکه و جامعه بیتکوین را تشکیل میدهد. این به آن معنی است که به صورت تئوری یک مرجعیت یا ارگان نمیتواند باعث سرهم کردن اطلاعات نادرست و به هم زدن سیاستهای پولی و فروپاشی این شبکه مالی شود(یا تصمیم بگیرد که بیتکوینهای مردم را از آنها بگیرد)؛ تصمیمی که بانک مرکزی اروپا درباره قبرس گرفت!
نکته دیگر اینکه اگر قسمتی از شبکه بنا بر مشکلاتی آفلاین شود تراکنشهای مالی باز هم در جریان خواهد بود و نیاز حیاتی به کل شبکه برای کارکرد سیستم نیست.
۲ راهاندازی آسانی دارد
برای باز کردن حساب در بانکهای قدیمی دردسرهای زیادی را باید تحمل کنید. باز کردن حساب برای بازرگانی و داد و ستد از حسابهای معمولی هم پردردسرتر است؛ در حالی که شما در عرض چند ثانیه میتوانید حساب و آدرس بیتکوین خود را درست کنید، نه کسی از شما سوالی میکند و نه نیاز به پرداخت هزینهای دارید.
۳ ناشناس است
کاربران این شبکه میتوانند چند آدرس بیتکوین داشته باشند چون این آدرسها به اسم، محل زندگی، یا دیگر مشخصههای شخصی وابسته نیستند.
۴ کاملا شفاف است
هر تراکنشی از ابتدای فعالیت بیتکوین تاکنون در دفتر بزرگی به نام بلاکچین ثبت شده است. بلاکچین حکم دفترکل بیتکوین را دارد و همه اتفاقات در آن ثبت میشود.
اگر تا کنون از آدرس بیتکوین خود به صورت عمومی استفاده کرده باشید متوجه خواهید شد که همه افرادی که آدرس شما را دارند میتوانند ببینند که چه مقدار بیتکوین در آن وجود دارد ولی نمیتوانند ببینند که متعلق به چه کسی است.
۵ هزینه تراکنشها خیلی کم است
بانکها برای تراکنشهای بینالمللی از شما مبلغی به عنوان کارمزد دریافت میکنند ولی در بیتکوین این طور نیست.
۶ پر سرعت است
میتوانید به هر کجا که خواستید در عرض چند دقیقه پول ارسال کنید.
۷ غیر قابل انکار است
وقتی بیتکوین برای کسی ارسال می کنید غیرقابل برگشت است مگر این که خود شخص آنها را بازگرداند. پس با حواس جمع اقدام به ارسال بیتکوین کنید.